یارانه نقدی | یارانه نقدی جدید | یارانه نقدی 1401
تصمیم جدید دولت برای یارانه نقدی جدید | اعطای این یارانه نقدی به حساب مردم
در این گزارش به بررسی دو راهکار دولت برای جبران ارز ترجیحی یعنی یارانه نقدی و یارانه کالایی پرداخته شده است.
یارانه نقدی در این سالها به عنوان کمک هزینه معیشتی برای خیلی از خانوارهای کم درآمد بوده است و از زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد این طرح اجرا شد. یارانه نقدی برای هر فرد 45 هزارتومان در نظر گرفته شده است . در رابطه با یارانه نقدی در این مدت اخیر اخبار زیادی منتشر شده که هنوز عملی نشده است.علاوه بر یارانه نقدی، یارانه معیشتی هم به بعضی از خانوارها تعلق میگیرد.کارشناس اقتصادی گفت: کشور برای رفع فقر با دادن یارانه موفق نبوده است چرا که با رشد منفی در اقتصاد مواجهیم و در این شرایط چیزی که باید فقر را حل کند یارانه نیست.نرخ جدید یارانه نقدی در سال آینده. افزایش یارانه نقدی برای دهک های پایین. چه کسانی از حذف یارانه نقدی سود میبرند؟ کسانی که مشمول یارانه نقدی هستند مشخص شدند.
در این گزارش به بررسی دو راهکار دولت برای جبران ارز ترجیحی یعنی یارانه نقدی و یارانه کالایی پرداخته شده است.
طی هفتههای اخیر، بحث تخصیص ارز کالاهای اساسی به موضوعی مهم در مباحث اقتصادی دولت و مجلس تبدیل و در نهایت تصمیم حذف ارز کالاهای اساسی از سوی مجلس به دولت واگذار شد. در این میان، دو راهکار به عنوان گزینههای بعد از حذف درنظر گرفته شده است؛ پرداخت یارانه نقدی و ارائه یارانه کالایی.
نکته حائز اهمیت این است که هر سیاست اقتصادی، دارای فواید و ضررهایی است. از همین رو لازم است تا به هنگام اتخاذ تصمیم و کاهش تبعات آن، توجه جدی به مضرات راهکارها صورت بگیرد. طبیعی است که سیاستهای جایگزین باید حرکت از وضع موجود به وضعیت مطلوبتری را ایجاد کنند وگرنه عملا سیاستی شکست خوردهاند.
در این خصوص با مهدی میرزائی کارشناس اقتصادی گفت و گو کردیم و پیامدهای دو راهکار جایگزینی دولت برای ارز ترجیحی را بررسی کردیم.
آقای میرزائی گفت: در مورد یارانه نقدی، تجربه تاریخی نشان می دهد که در اقتصاد ایران و به طور کلی اقتصادهای همراه با تورم مزمن و دو رقمی، اعطای این نوع یارانه در نهایت به ضرر اقشار محروم و متوسط تمام میشود.
هرچند که ممکن است به صورت مقطعی و کوتاه مدت، اندکی بهبود ایجاد کند، اما بعد از گذشت زمان، به علت بروز تورم، ارزش ریالی یارانه تخصیصی کاهش پیدا کرده و دولتها اقدامی در راستای افزایش ریالی یارانه و حقظ قدرت خرید مردم انجام نمی دهند.
به عنوان مثال، یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی در برههای از زمان، معادل با خرید چند کیلو مرغ بود، اما امروز با این رقم، ۱.۵ کیلو مرغ هم به سختی می توان خرید. لذا از منظر پرداخت یارانه نقدی، تقریبا می توان گفت که گزینه نامناسبی است.
اعطای یارانه کالایی نسبت به نقدی نتیجه بهتری به دنبال دارد
به گفته او، اعطای یارانه کالایی شاید از برخی جهات، نسبت به یارانه نقدی بهتر باشد، اما دارای معایب جدی است. در اعطای این نوع یارانه، اولا مقدار مشخص نیست که مقدار سهمیه تخصیص داده شده به افراد، مکفی است یا خیر.
ثانیا بازه زمانی مورد حمایت نیز مشخص نیست. به عنوان یک تجربه تاریخی، در یک زمانی به توزیع کوپن اقدام می شد، اما رفته رفته این نوع توزیع کاهش پیدا کرد و حذف شد. لذا در این مورد هم مجددا تصمیمی به زیان معیشت مردم اتخاذ می شود.
ثالثا این روش، در بسیاری از موارد منجر به تشکیل صف خواهد شد و هنوز معلوم نیست که مکانیسم توزیع در مورد یارانه کالایی به چه نحو خواهد بود.
آقای میرزائی گفت: ایران، کشوری غنی و مملو از استعدادهای انسانی و غیرانسانی است. سرمایههای عظیم، منابع طبیعی ارزشمند از جمله مولفههایی هستند که نشان می دهند ایران، دارای پتانسیل فراوانی برای رشد و پیشرفت است.
با توجه به این پتانسیل ها، ایران به طور بالقوه شرایط لازم برای قرارگیری در زمره اقتصادهای بزرگ و همراه با رفاه عادلانه برای اقشار مختلف مردم را دارد.
او گفت: تا زمانی که مسائل اصلی کشور در حوزۀ نظام ارزی و نظام بانکی حل و فصل نشود، اتخاذ این قبیل سیاستها در نهایت به ضرر عمده اقشار مردم تمام می شود.
اقتصاد کشور هم اکنون با فقدان نظام جامع ارزی مواجه است؛ به نحوی که با جهشهای مکرر ارزی ناشی از سفته بازی و رفتارهای سودجویانه برخی صادرکنندگان و سفته بازان، هر سال شاهد بروز تورم شدید و کاهش توان معیشتی مردم هستیم.
در چنین فضایی، صحبت کردن از پرداخت یارانه نقدی و کالایی چندان ثمربخش نیست و حتی پرداختن به ارز کالاهای اساسی، اولویت اصلی اقتصاد ایران نیست.
در کنار نظام جامع ارزی، رسیدگی به بحث نظام بانکی نیز از اولویت جدی برخوردار است تا زمینه بروز تورم و کاهش قدرت خرید مردم، برچیده شود.
لازم است تا سیاستهایی اتخاذ شود که به صورت پایدار و مداوم، رشد رفاه عمومی را به همراه آورد، نه اینکه در نهایت به ضرر مردم و به نفع تعداد اندکی از فعالان اقتصادی تمام شود.
براساس تصمیم نمایندگان مجلس، برخی خانوادهها در سال جدید یارانه ۶۸۲هزار تومانی دریافت خواهند کرد.
از روزی که موضوع حذف ارز ترجیحی مطرح شده است، خانوادهها منتظر یارانه جدید هستند؛ حال بالاخره تکلیف ارز ترجیحی مشخص شده و این ارز به نوعی حذف نشده است؛ براساس تصمیم نمایندگان ارز ترجیحی حذف خواهد شد اما در ازای آن برای کالاهای اساسی کالابرگ اختصاص مییابد؛ در نتیجه نیازی به یارانه جدید نیست؛ اما نمایندگان در قانونی دیگر مصوب کردند که برخی از خانوارها یارانهشان سه برابر شود؛ البته مشخص نیست منظور از این یارانه، یارانه نقدی است یا معیتشی یا هر دو یارانه.
اما تصمیم جدید مجلس چیست؟
نمایندگان در نشست علنی (دوشنبه ۱۶ اسفند ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، با بندهای (ب) و (ج) تبصره ۱۴ ماده واحده این لایحه موافقت کردند. براساس بند (ب) تبصره ۱۴ ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(۳) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک بندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانه بگیر از طریق شاخص ها و اطلاعات و داده های متقن و ثبتی قابل اتکاء نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهک بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد.
براساس این قانون، خانوادههایی که حداقل سه فرزند دارند و فرزندانشان نیز هنوز تحت تکلف هستند، یارانه ۳برابری دریافت میکنند؛ اما نه همه خانوادهها؛ وزارت رفاه موظف شده تا خانوارهای کشور را دهکبندی کند و به ۴دهک ابتدایی، یارانه ۳برابری دهد؛ البته حتی مشخص نیست این دهکبندی بر چه اساس انجام خواهد گرفت؟ قطعا با انجام این دهکبندی، وضع معیشتی دهکهای اول تا چهارم بهبود خواهد یافت و دهکهای پنجم و... به دهکهای پایینتر راه مییابند؛ در هر حال اگر منظور از این یارانه، یارانه نقدی باشد، خانوادههایی که در لیست ۴دهک اول وزارت رفاه قرار میگیرند، مشمول یارانه ۳برابری خواهند شد که مبلغ آن حدود ۶۸۲هزار تومان میشود.
یکصد و سی و سومین یارانه نقدی ساعت ۲۴ روز پنج شنبه ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۰ پرداخت می شود.
یکصد وسی و سومین مرحله یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار، ساعت ۲۴ روز پنج شنبه ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۰ پرداخت می شود.
امید حاجتی، مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه ها از واریز یکصد و سی و سومین مرحله یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار در ساعت ۲۴ روز پنج شنبه ۱۹ اسفند ماه سال جاری خبر داد.
وی با اعلام این خبر عنوان کرد: واریز این مرحله از یارانه نقدی، مانند سنوات گذشته به ازای هر نفر ۴۵۵،۰۰۰ ریال به همراه افزایش حداقل مستمری خانوارهای مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کل کشور به حساب سرپرستان محترم خانوارها واریز خواهد بود.
مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه ها اضافه کرد: برحسب مصوبه ستاد ملی کرونا و اطلاع رسانی های قبلی صورت گرفته، بیست و یکمین بخش از اقساط تسهیلات قرض الحسنه ۱۰ میلیون ریالی مرحله اول وام کرونا، از یارانه نقدی بهمن ماه سال جاری سرپرستان خانواری که این تسهیلات را دریافت کرده اند، کسر خواهد شد.
در جریان بررسی لایحه بودجه سال آینده برخی از مهمترین جزئیات آن که برای خانوارها اهمیت بیشتری مشخص شد.
خانواده های یارانه بگیر دهک بندی شدند. اقدام جدید جلس در راستای حذف یارانه ها صورت گرفته است. یارانه نقدی 45 هزارتومانی قرار است به یارانه نقدی جدید تبدیل می شود. یارانه نقدی و یارانه معیشتی قرار بود در سال جدید یک کاسه شود. درباره حذف یارانه نقدی در سال جدید در این خبر میخوانید.
یارانه جدید دولت در 1401
مجلس در روزهای اخیر جزئیاتی از بودجه سال ۱۴۰۱ را مصوب کرده که برای خانوارها مهم است، از مالیات بر خودروهای لوکس، افزایش وام و یارانه تا افزایش حقوق گروههای مختلف.
در جریان بررسی لایحه بودجه سال آینده برخی از مهمترین جزئیات آن که برای خانوارها اهمیت بیشتری مشخص شد.
خودروهایی که ارزش آن از یک میلیارد تومان بیشتر باشد مشمول پرداخت مالیات میشود.
حذف یارانه بگیران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانهها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند.
حذف یارانه ثروتمندان به کجا رسید؟
در خبرها بود که نمایندگان مجلس در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف به دهکبندی درآمدی کلیه خانوادههای یارانهبگیر از طریق اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان کردند. اقدامی که با هدف حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد است. اما این مورد سال هاست که توسط مجلس به دولت تکلیف می شود و نتیجه خاصی در بر نداشته است.
بر اساس آمار از جمعیت ۸۵ میلیون نفری کشور، حدود ۹۵ درصد هنوز یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی را دریافت می کنند! این درحالی است که قرار بود این یارانه هدفمند پرداخت شود و دهک های کم برخوردار، آسیب کمتری از افزایش قیمت ها ببینند!
کافی است بدانید دو درصد جمعیت کشور کمتر از یک میلیون تومان در ماه هزینه می کنند! این عدد را مقایسه کنید با سهم یارانه از معیشت این افراد، با افرادی در دهک های پردرآمد!
پیامد تصمیم جدید درباره یارانه ها
بههرحال با تصمیم جدید مجموعه دولت و مجلس داستان ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی نیز به پایان خواهد رسید، ولی این فرایند باید بهگونهای انجام شود که هیچگونه نگرانی در جامعه ایجاد نشود.
بر اساس این گزارش، اگر فرض کنیم تا پایان سال قرار باشد حدود چهار میلیارد دلار ارز برای واردات اقلام موجود در فهرست کالاهای اساسی تخصیص یابد و قرار باشد نرخ ارز تأمین کالای اساسی بر مبنای نرخ ایتیاس یا بازار آزاد باشد دولت از محل فروش این ارز با احتساب دلار ۲۵ هزارتومانی، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب خواهد کرد. با کسر ۱۶ هزار میلیارد تومان درآمد پایه ناشی از تسعیر با نرخ چهار هزار و ۲۰۰ تومانی که سهم دولت خواهد بود یک رقمی نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان برای توزیع نقدی یا کارت اعتباری طی پنج ماه در اختیار خزانه قرار میگیرد. اگر قرار باشد این مابهالتفاوت ریالی به ۶۰ میلیون نفر از دهکهای غیرمتمول برسد با تجمیع دو یارانه نقدی و معشیتی که هماکنون حدود ۱۰۰ هزار تومان به هر نفر پرداخت میشود میتوان انتظار پرداخت رقمی نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان به هر شخص را با تجمیع سه یارانه نقدی، معیشتی و کالاهای اساسی داشت.
در همین رابطه، محمدرضا پورابراهیمی، رئیسکمیسیون اقتصادی مجلس در تازهترین اظهاراتش بااشاره به منتفع نشدن مردم از عمده ارز تخصیصیافته چهار هزار و ۲۰۰ تومانی در سالهای گذشته و تأثیر کم آن در سفره مردم، گفت: برای بودجه ۱۴۰۰ به دولت پیشنهاد کردیم یا نظارت هوشمند و قوی بر توزیع این ارز ایجاد کند، یا مابهالتفاوت قیمت ارز ترجیحی و ارز آزاد بهصورت کارت اعتباری در اختیار مصرفکننده قرار بگیرد. مجلس ترجیح میدهد، ریال ناشی از مابهالتفاوت ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و آزاد بهصورت کارت اعتباری به مصرفکننده اختصاص یابد
احسان سلطانی، کارشناس اقتصادی هم در این زمینه معتقد است، وقتی اختصاص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی را کنار بگذاریم، افزایش بیشتر قیمت مواد غذایی و سبد معیشتی مردم به ویژه با افزایش قیمت این اقلام در بازارهای جهانی حتمی است. حتماً اگر تصمیم بر تعلق ریال معادل ارز دولتی را به خانوار داریم، باید جامعه مشمولان یارانه را بازنگری کنیم و سپس ملاک عمل برای واریز یارانه معادل آن قرار دهیم.
سیدمحمدرضا میرتاج الدینی رئیس کمیته هدفمندی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس ، با اشاره به تصویب تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال آینده در نشست امشب این کمیسیون گفت: این تبصره در خصوص هدفمندی یارانهها بعد از چندین جلسه بررسی در کمیته هدفمندی یارانهها در نوبت دوم کمیسیون تلفیق با اکثریت آرا به تصویب رسید.
وی ادامه داد: تبصره ۱۴ لایحه بودجه شامل موارد مهمی از جمله یارانه نقدی و معیشتی، یارانه خرید گندم، تامین کالاهای اساسی، مجموعه یارانهها و پرداختیهای مستمری که هر ساله به مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) پرداخت میشود، بحث محرومیت زدایی، کاهش آسیبهای اجتماعی، حمایت از محرومان، اقدامات فرهنگی و … میشود.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس بیان کرد: در خصوص میزان یارانه نقدی و معیشتی رقم ۷۳.۸ هزار میلیارد تومان تعیین شد و میزان یارانه برای تامین کالاهای اساسی ۱۰۹ هزار میلیارد تومان و یارانه دارو، تجهیزات پزشکی، تکمیل بیمه سلامت برای افراد فاقد بیمه و تامین دارو برای بیماران خاص و صعبالعلاج ۷۱۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ مجلس بیان کرد: اعضای این کمیسیون، سازمان بیمه سلامت ایران را در بخش سلامت و در راستای اجرای ماده (۴۶) قانون الحاق برخی مواد به مقررات بیمه در نظر گرفتند و برای اجرای این بخش ۳۲ هزار میلیارد تومان مصوب کردند و در ادامه به منظور تامین یارانه بیمه برخی گروه های مستضعف و آسیب پذیر جامعه از جمله رانندگان حمل و نقل شهری و برون شهری، قالیبافان، زنبورداران، شاغلان صنایع دستی، زنان سرپرست خانوار، باربران، صیادان شمال و جنوب، خادمان مساجد و … ۳ هزار میلیارد تومان تعیین کردند.
وی اظهار کرد: همچنین کمیسیون تلفیق در تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال آینده مبلغ هزار و پانصد میلیارد تومان برای سازمان هلال احمر و چهارصد میلیارد تومان برای سازمان اورژانس کشور مصوب کردند.
میرتاجالدینی تاکید کرد: ۱۹ هزار میلیارد تومان برای محرومیت زدایی از جمله رفع مشکل آب و راه روستایی، آب و راه عشایری، اجرای طرح هادی و بنیاد مسکن و ۳۵ هزار و ششصد میلیارد تومان برای کاهش فقر مطلق از طریق کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی اختصاص پیدا کرد.
این نماینده مردم در مجلس بیان کرد: حدود هزار میلیارد تومان برای یارانه شیر مدارس و تغذیه دانشآموزان مدارس مناطق محروم، ۳۴ هزار میلیارد تومان برای اجرای قانون حمایت از معلولان و پرداخت یارانه سود تسهیلات مسکن خانوادههای دارای دو معلول به بالای تحت پوشش سازمان بهزیستی، ۵ هزار میلیارد تومان برای حمایت از مسکن مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره)، هزار میلیارد تومان برای مدیریت پسماند استان های شمالی و ۶ هزار میلیارد تومان نیز برای کاهش آسیب های اجتماهی اختصاص پیدا کرد.
رئیس کمیته هدفمندی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس گفت: در بخش دیگر تبصره ۱۴ با عنوان حمایت از تولید و در راستای حمایت از پروژه های عمرانی شرکت ملی گاز اعم از نفت و گاز، راه های انتقال، ذخیره سازی و پخش فرآورده های نفتی، هزینه حمل و نقل جاده ای فرآورده های نفتی، هزینه های تولید، انتقال، توزیع و فروش گاز طبیعی مجموعا ۷۶ هزار میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصوبه ای به دولت برای پرداخت یارانه نقدی در سال آینده مجوز دادند.
در جلسه علنی نوبت عصر دیروز(دوشنبه) جزء (۱) بند الف تبصره ۱۴ مربوط به هدفمند سازی یارانه ها تصویب شد.
طبق این قانون، در اجرای قانون هدفمندکردن یارانهها تمامی دریافتیها (منابع) مندرج در جدول تبصره (۱۴) این قانون به استثنای عوارض شهرداریها و دهیاریها، منابع حاصل از فروش آب و برق، حق بیمه مشترکین گاز طبیعی و عوارض گازرسانی(به ترتیب موضوع ماده (۱۲) و ماده (۶۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)) و حق بیمه منازل مسکونی در اجرای مواد (۲) و (۴) قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی مصوب سال ۱۳۹۹ به حساب سازمان هدفمندسازی یارانهها نزد خزانهداری کل کشور واریز میشود.
سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به پرداخت مصارف مربوط مطابق جدول مذکور متناسب با تحقق دریافتیها (منابع) اقدام نماید. سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به پرداخت مصارف مربوط مطابق جدول مذکور متناسب با تحقق دریافتیها (منابع) اقدام نماید.
طی هفتههای اخیر همزمان با بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در صحن علنی مجلس، اخبار ضد و نقیض از حذف یا تداوم سیاست ارز ترجیحی دولت حسن روحانی، باعث ایجاد دغدغه در جامعه شدهبود، به گونهای که در روزهای گذشته، در ابتدا کمیسیون تلفیق بودجه رأی به تخصیص ۹ میلیارد دلار ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۱ داد.
یارانه از زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد پرداخت می شود. یارانه قرار بود به دهک های پایین جامعه پرداخت می شود. یارانه هر ماه به حساب سرپرستان خانواده واریز می شود. یارانه مبلغ چندانی ندارد.
سرانجام پس از ماهها کش وقوس برای اصلاح سازوکار تخصیص منابع ارزی دولتی برای واردات کالاهای اساسی و دارو روز گذشته، نمایندگان مجلس سرنوشت ارز ترجیحی را باز هم بهطور قطعی مشخص نکردند و اختیار حفظ و یا حذف آن را در سال آینده در اختیار دولت قرار دادند. بدینترتیب تخصیص ارز ترجیحی در سال آینده هم میتواند ادامه داشته باشد و هم میتواند حذف شود، البته مجلس حذف آن را مشروط کرد و راهکار حمایتی کالابرگ الکترونیکی و بیمه را برای حمایت از جامعه برگزید، اما به نظر میرسد در مسیر اجرای طرح فوق باید ابهامات زیادی برطرف شود، به طور نمونه باید دید چه تعداد از مردم جامعه و به چه میزان مورد حمایت قرار میگیرند و یارانه سوم به اشخاص یا سرپرست خانوار اختصاص خواهد یافت.
طی هفتههای اخیر همزمان با بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در صحن علنی مجلس، اخبار ضد و نقیض از حذف یا تداوم سیاست ارز ترجیحی دولت حسن روحانی، باعث ایجاد دغدغه در جامعه شدهبود، به گونهای که در روزهای گذشته، در ابتدا کمیسیون تلفیق بودجه رأی به تخصیص ۹ میلیارد دلار ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۱ داد.
در همین رابطه در روز بررسی موضوع مذکور در صحن علنی مجلس، در پی مخالفت گروهی از نمایندگان با تصمیم کمیسیون تلفیق در خصوص تداوم دلار ۴هزارو۲۰۰، حاجی بابایی، رئیس کمیسیون تلفیق در واکنش به حواشی به وجود آمده اظهار داشت: «سناریوی پیچیده کردن ۹میلیارد دلار یعنی مجلس را روبهروی مردم قرار دهند، مجلس با گرانیها مخالف است و من عرض میکنم سال آینده، سال معیشت مردم است و ما با گرانی مخالفیم. ما باید با مردم شفاف و روشن سخن بگوییم. نمیشود طوری با مردم سخن بگوییم و طور دیگری بنویسیم. حذف ۹ میلیارد دلار، یعنی یک ریال یارانه پرداخت نشود و به قیمت آزاد جنس بفروشیم. ما نمیخواهیم در بازار سوءاستفاده شود و مصوبه کمیسیون تلفیق شفاف است و برگشت به کمیسیون معنایی ندارد و باید همینجا و در مقابل مردم تصمیمگیری شود.»
در نهایت بند الحاقی بررسی مجدد به کمیسیون ارجاع داده شد. پس از این، باز هم کمیسیون تلفیق بر تصمیم خود یعنی بر تخصیص ۹ میلیارد دلار ترجیحی تأکید و پافشاری داشت تا اینکه روز گذشته، باز هم حواشی این موضوع مهم ادامه داشت و در نهایت، نمایندگان در نشست علنی نوبت صبح روز یکشنبه، ۱۵ اسفند ماه، مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش هزینهای لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، بالاخره پایان کار ارز ترجیحی را اعلام کردند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با پیشنهاد اصلاح کل بند الحاقی (۱) تبصره (۱) ماده واحده لایحه مذکور با ۱۹۴ رأی موافق، ۴۲ رأی مخالف و شش رأی ممتنع موافقت کردند.
دوازدهمین سال حضور یارانه دراقتصاد ایران در حالی آغاز می شود که مجلس شورای اسلامی به سنت سالهای اخیر دولت را مکلف به حذف سه دهک پردرامد از فهرست یارانهبگیران کرده است .
آخرین یارانه نقدی امسال هفته آینده واریز خواهد شد. بیش از 20 میلیون نفر این ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت خواهند کرد. نرخ جدید یارانه نقدی به زودی اعلام خواهد شد. افزایش صددرصدی یارانه نقدی دهک های پایین. از سال آینده یارانه نقدی هدفمند خواهد شد.
اقتصاد ایران حالا دوازده سال است که گروگان یارانهها مانده است. یارانه هایی که قرار بود به رقابت پذیری اقتصاد و بهبود وضعیت تولید و توزیع درآمد منجر شوند به چاهی عظیم بدل شدهاند که خروجی آن کسری بودجه عظیم برای دولت است.
مجلس شورای اسلامی به سنت سالهای اخیر دولت را ملکف کرده است یارانه سه دهک پردرآمد ایران را حذف کرده و پرداخت یارانه نقدی تنها به هفت دهم باقیمانده را در دستور کار قرار دهد.
ایران در شرایط فعلی شاهد پرداخت دو یارانه به شهروندانش است. یارانه نقدی ۴۵هزار و ۵۰۰ تومانی که از سال ۱۳۸۹ با هدف جبران افزایش قیمت حاملهای انرژی و اقلام در اختیار دولت پرداخت شد و یارانه معیشتی که برای خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان و برای خانوار ۵ نفره ۲۰۵ هزار تومان است.
یارانه معیشتی به جمعیتی در حدود شصت میلیون نفر پرداخت میشود و شمار مشمولان یارانه نقدی طبق محاسبات صورت رفاه برابر با ۷۴ میلیون نفر است .
بر این اساس مجلس شورای اسلامی خواستار آن است که یارانه نقدی برای سه دهک با جمعیتی در محدوده ۲۳ میلیون نفر حذف شود اما چرا تا کنون چنین اتفاقی رخ نداده است؟
تکلیف دولت چیست؟
دولت یازدهم و دوازدهم تلاش گستردهای را برای حذف یارانه برخورداران در دستور کار قرار داد اما با مقاومت جدی منتقدانش که امروز پیگیر حذف یارانهها هستند روبرو شد .
در سالهای گذشته نیز در قالب بودجهای سنواتی مجلس دولت را ملکف میکند نسبت به حذف یارانه برخورداران اقدام کند اما همواره تکمیل نبودن فهرست پایگاههای اطلاعاتی و امکان بروز خطا سبب شده است چنین مصوبهای امکان اجرا نداشته باشد .
البته پیش از این دولت دوازدهم به حذف بسیاری از یارانهبگیران از این فهرست اقدام کرد اما جمعیتی که در این راستا با حذف یارانه روبرو شدند، در حدی و اندازهای نبود که بتواند مشکل را برطرف کند .
حالا نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، با بند (ب) و (ج) تبصره (۱۴) ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۱ موافقت کردند.
هدفمندسازی یارانه نقدی از سال آینده.
نمایندگان مجلس در نشست علنی صبح دیروز چهارشنبه (11 اسفند) مجلس شورای اسلامی در روند بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1401 کل کشور، با بند (ب) و (ج) تبصره (14) ماده واحده لایحه بودجه 1401 موافقت کردند.
در بند (ب) تبصره ( 14) ماده واحده لایحه آمده است: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانهها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(3) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک بندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانه بگیر از طریق شاخص ها و اطلاعات و داده های متقن و ثبتی قابل اتکاء نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهکبندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد.
سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است نسبت به ثبت نام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط اقدام نماید.
همچنین در بند (ج) تبصره (14) ماده واحده لایحه آمده است: منابع ارزی مندرج در بخش منابع جدول این تبصره بلافاصله توسط شرکت های تابعه وزارت نفت به حساب ارزی افتتاح شده توسط خزانهداری کل کشور نزد بانک مرکزی به نام سازمان هدفمندسازی یارانهها واریز و به محض وصول توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی(ای.تی.اِس) تسعیر و مستقیماً به حساب ریالی سازمان مذکور واریز و به صورت کامل صرف مصارف جدول این تبصره میشود.
مشمولان یارانه ۹۰ هزار تومانی
اما مشمولان این یارانه جدید چه کسانی هستند؟ مشمولان یارانه نقدی ۹۰ هزار تومانی هنوز مشخص نیست. اما آنگونه که رئیس سازمان برنامه اعلام کرده این یارانه قرار است به دهکهای پایین درآمدی تعلق بگیرد.
پس یارانه ۹۰ هزار تومانی جدید قرار نیست مانند یارانه نقدی به کل جمعیت پرداخت شود و قرار است مانند یارانه معیشتی به حساب چند دهک درآمدی پایین جامعه پرداخت شود.
احتمالا مشمولان این یارانه همان مشمولان یارانه معیشتی هستند. پس انتظار میرود که یارانه جدید شامل پنج یا شش دهک کم درآمد جامعه شود.
یارانه نقدی و معیشتی حذف میشود؟
دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نه اعتبار یارانه نقدی را حذف کرده و نه یارانه معیشتی را. اعتبار پرداخت این دو یارانه به قوت خود باقی است. اما اعتبار۱۰۰ هزار میلیارد تومانی جدید در بودجه سال آینده آمده که گفته شده اعتبار آن از محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است.
حالا رئیس سازمان برنامه و بودجه هم گفته قرار است بخشی از این اعتبار ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی، صرف پرداخت یارانه جدید شود.
بر این اساس با توجه به اینکه اعتبار یارانه نقدی و معیشتی حذف نشده، به نظر میرسد که دولت میخواهد همچنان به پرداخت دو یارانه قبلی ادامه دهد و یارانه جدیدی را هم به این لیست اضافه کند.
البته دولت اولتیماتوم سه ماههای برای شناسایی و حذف دهکهای بالای درآمدی از لیست یارانه نقدی داده است. این مساله هم نشان میدهد احتمالا یارانه نقدی سال آینده هم پرداخت میشود اما احتمالا مشمولان آن کم کم کاهش پیدا میکند.
تغییرات یارانهای سال آینده
آنگونه که نیکزاد اعلام کرده مبلغ یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومان است و به ۶۰ میلیون نفر پرداخت میشود. به عبارتی میتوان گفت مشمولان یارانه ۱۱۰ هزار تومانی همان افرادی هستند که سال گذشته مشمول یارانه معیشتی شدند.
بر این اساس در سال آینده باید منتظر تغییراتی در روند و مبلغ یارانه نقدی بود. چراکه به نظر میرسد مبلغ یارانه جدید به ۱۱۰ هزار تومان میرسد.
اگر قرار بر حذف یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی باشد، حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر از لیست یارانهبگیران حذف میشود. چون یارانه نقدی به کل جمعیت پرداخت میشد اما یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی تنها به ۶۰ میلیون نفر تعلق میگیرد. یعنی همان افرادی که از سال ۹۸ به این طرف، یارانه معیشتی دریافت میکنند.
بنابراین افرادی که یارانه معیشتی دریافت نمیکنند، مشمول یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی هم نمیشوند. دولت اعلام کرده که قرار است این یارانه تنها به چند دهک کم درآمد جامعه پرداخت شود. احتمالا افراد سه دهک بالای مشمول یارانه جدید نمیشوند.
سال آینده چه یارانههایی واریز میشود؟
دولت سیزدهم تاکنون وعدههای زیادی درباره پرداخت یارانه به مردم داده است. از یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی گرفته تا یارانه ۸۰۰ هزار تومانی که در قالب نقدی و بن خرید کالا به مردم پرداخت شود.
از ماه گذشته، معاونت اقتصادی دولت زمزمه حذف بنزین خودروها را مطرح و اعلام کرد قرار است یارانه بنزین به مردم پرداخت شود. البته هنوز مشخص نیست در صورت تغییر سهمیهبندی بنزین، مبلغ یارانه آن چقدر خواهد بود. اما با توجه به برخی از اظهارات میتوان گفت مبلغ یارانه بنزین برای هر فرد حدود ۳۰ هزار تومان است و این یارانه برای یک خانواده چهار نفره به ۱۲۰ هزار تومان هم میرسد.
یارانه نان چه شد؟
چند روز قبل، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده بود که ارز ترجیحی گندم حذف میشود و اعتبار آن در قالب یارانه نان به مردم پرداخت میشود. اکنون هم نیکزاد اعلام کرده قرار است ارز ترجیحی گندم و دارو حذف شود و به جای آن به مردم یارانه ۱۱۰ هزار تومانی بدهند. اما مشخص نیست کل یارانهای که قرار است از محل حذف ارز ترجیحی به مردم پرداخت شود، همین مبلغ ۱۱۰ هزار تومان است و یا یارانه نان جداگانه محاسبه و واریز میشود.
اما نکتهای که درباره یارانهها در دولت جدید وجود دارد این است که به نظر میرسد این دولت هنوز برنامه جامع و دقیقی برای پرداخت یارانهها در سال آینده ندارد. هر بار یکی از مقامات دولتی وعدهای درباره پرداخت یک یارانه جدید میدهد. یارانهای که برخی میگویند نقدی است و برخی میگویند غیرنقدی است. برخی وعده پرداخت آن در آذر را میدادند و برخی دیگر در دی ماه.
در مجموع به نظر میرسد افزایش یارانه نقدی و رسیدن آن به ۱۱۰ هزار تومان قطعی است. اما آیا این یارانه جدید، به معنای حذف یارانههای دیگر است یا در کنار آنها پرداخت میشود؟ این سوالی است که دولت باید به آن جواب بدهد.
چه کسانی از سال آینده سبد معیشتی می گیرند؟
محمد رشیدی، نماینده مردم کرمانشاه با اشاره به پایان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق مجلس،گفت: وضعیت اقتصادی کشور باعث شده که مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد در شرایط نامناسبی قرار گیرند و آنچه را که دریافت میکنند کفاف زندگی آنان را نمیدهد.
یارانه نقدی یکی از کمکهای دولت برای کمک سرپرستان خانوار است.یارانه نقدی برای کمک به خانواده هایی با درآمد پایین یا متوسط است.خانواده های پردرآمد به یارانه نقدی نیازی ندارند و باید این مساله مدیریت شود.مبلغ یارانه نقدی معمولا هرسال افزایشی می شود.مطالب بیشتر درباره یارانه نقدی را در ادامه می خوانید.
محمد رشیدی، نماینده مردم کرمانشاه با اشاره به پایان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق مجلس،گفت: وضعیت اقتصادی کشور باعث شده که مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد در شرایط نامناسبی قرار گیرند و آنچه را که دریافت میکنند کفاف زندگی آنان را نمیدهد.
یارانه معیشتی همان طرح حمایتی از یارانه بنزین است که از آبان ۹۸ با افزایش قیمت بنزین به حساب برخی از سرپرست خانوار واریز می شود.یارانه معیشتی را حدود شصت میلیون نفر دریافت می کنند. یارانه معیشتی دهم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز می شود. .میزان یارانه معیشتی به ازای هر نفر 55 هزار تومان است. در ادامه به آخرین خبر از پرداخت یارانه معیشتی می پردازیم.
عضو کمیسیون تلفیق مجلس گفت: مستمری مددجویان کمیته امداد بر اساس تداوم ارز ترجیحی در نظر گرفته شده است و در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، سبد معیشتی به مددجویان و نیازمندان ارائه می شود.
محمد رشیدی، نماینده مردم کرمانشاه با اشاره به پایان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق مجلس،گفت: وضعیت اقتصادی کشور باعث شده که مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد در شرایط نامناسبی قرار گیرند و آنچه را که دریافت میکنند کفاف زندگی آنان را نمیدهد.
وی ادامه داد: سال گذشته در حوزه مستمری مددجویان شاهد رشد ۶۷ درصدی بودیم که در سال جاری نیز انتظار نمایندگان جبران بخشی از هزینههای زندگی مددجویان در قالب مستمری است. به همین منظور ۳۵ هزار میلیارد تومان اعتبار برای پرداخت مستمری خانوادههای تحت حمایت در نظر گرفته شده که در مورد میزان پرداخت ماهانه باید تصمیمگیری شود.
عضو کمیسیون تلفیق مجلس با بیان اینکه کمسیون تلفیق بودجه موضوعات خوبی را در لایحه بودجه ۱۴۰۱ برای مددجویان در نظر گرفته است،خاطرنشان کرد: تورم موجود در جامعه، زندگی را برای مددجویان نهادهای حمایتی سخت کرده است و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز اگر عملی شود باعث شدید تر شدن وضعیت خواهد بود؛ لذا مجلس در نظر دارد برای جلوگیری از آسیب به اقشار ضعیف، سبد معیشتی را برقرار کند.
واریزیهای دولت در دهه سوم اسفند چیست؟
اسفند ماه از امروز شروع شده و برنامه واریزیها شلوغتر از ماههای دیگر است. چند واریزی در دهه سوم اسفند ماه انجام میشود که به نظر میرسد مهمترین آن سود سهام عدالت است.
اولین واریزی در دهه سوم اسفند ماه یارانه نقدی است. مبلغ این یارانه همانند ماههای گذشته ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان است.
تعداد یارانهبگیران ۷۸ میلیون نفر است و ابن یارانه به حساب سرپرستان خانوار این افراد واریز میشود. ۲۱ میلیون خانوارها از آنها در بهار سال قبل وام یک میلیون تومانی کرونا را دریافت کردند که بیست و یکمین قسط آن در این ماه برداشت میشود. ۹ قسط دیگر باقی میماند که تا آذر ماه سال ۱۴۰۱ ادامه دارد.
همزمان با واریز یارانه نقدی از سوی دولت، سازمان تامین اجتماعی نیز باید آخرین حقوق امسال بازنشستگان را واریز کند. در سال گذشته واریز حقوق از ۱۵ اسفند شروع شد که به توجه به نیاز خانوارها برای خرید عید احتمالا امسال نیز زودتر از ماههای قبل واریز شود.
مهمترین واریزی دهه سوم اسفند
اما واریزی سومی که بیش از ۴۹ میلیون نفر منتظر دریافت آن هستند، به سهام عدالت مربوط میشود. قرار است سود حاصل از فعالیت شرکتها در سال ۹۹ طی روزهای پایانی سال واریز شود.
واریز آخرین یارانه در روزهای پایانی سال
به پرداختیهای یارانه در اسفند ماه امسال دو واریزی دیگر اضافه میشود، یکی عیدی و دیگری سود سهام عدالت است.
در ماه پایانی سال آخرین یارانههای امسال واریز میشود، همچنین قرار است دو دهه اول و سوم اسفند یک واریزی جدید اضافه شود.
در اسفند ماه آخرین یارانه معیشتی و نقدی امسال واریز میشود، زمان واریز این دو یارانه به ترتیب دهم و بیستم ماه پیشرو است.
مبلغ یارانه معیشتی متناسب با تعداد اعضای خانوار تعیین شود. همانند دورههای پیشین، واریزیها یارانه معیشتی به حساب خانوادههای یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانوادههای دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانوادههای سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانوادههای چهار نفره ۱۷۲هزار تومان و خانوادههای پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان است.
مبلغ یارانه نقدی نیز همان ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر نفر است. در این ماه قسط دو مرحله وام یک میلیون تومانی کرونا از خانوارهایی که آن را دریافت کردند کسر میشود.
اعلام زمان واریز یارانه معیشتی جدید
عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس گفت: قرار است دولت در لیست یارانهبگیرها بازنگری انجام دهد و افرادی که غیرمنصفانه حذف شدند، دوباره به لیست برگردند. برخی هم که طبق قانون نباید دریافت کنند، اما در لیست قرار دارند، حذف شوند
اخبار زیادی در خصوص افزایش مبلغ یارانه نقدی در چند وقت اخیر شنیده شده است اما این مبلغ قطعی یارانه نقدی از طرف دولت و یا مجلس هنوز اعلام نشده است. یارانه نقدی اسفند ماه با شرایط جدید در 20 ماه به حساب سرپرست خانوار واریز می شود.مرحله یکصد و سی و سوم یارانه نقدی مربوط به اسفند ماه، روز شنبه (21 اسفند ماه) به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد. واریز این مرحله از یارانه نقدی، مانند سنوات گذشته به ازای هر نفر ۴۵۵,۰۰۰ ریال است.یارانه نقدی یکی از کمکهای دولت برای کمک سرپرستان خانوار است.یارانه نقدی برای کمک به خانواده هایی با درآمد پایین یا متوسط است.خانواده های پردرآمد به یارانه نقدی نیازی ندارند و باید این مساله مدیریت شود.مبلغ یارانه نقدی معمولا هرسال افزایشی می شود.مطالب بیشتر درباره یارانه نقدی را در ادامه می خوانید.
عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس گفت: قرار است دولت در لیست یارانهبگیرها بازنگری انجام دهد و افرادی که غیرمنصفانه حذف شدند، دوباره به لیست برگردند. برخی هم که طبق قانون نباید دریافت کنند، اما در لیست قرار دارند، حذف شوند.
هادی بیگینژاد، عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس گفت: برای رقم یارانه سال آینده تاکنون تصمیمگیری نشده است و در این راستا اختلاف نظرهایی وجود دارد.
وی افزود: مبلغ ارز ترجیحی برای سال آینده و اینکه با آن چه کالاهایی وارد میشود، دست دولت بوده و چیزی در خصوص آن اعلام نشده است.
وزیر کار با اشاره به ابهامات پرداخت یارانه معیشتی به مناسبت ۲۲ بهمن گفت: دهک بندی که انجام شد به دلیل برخی محدودیتهای اطلاعات در سامانهها٫ محتاطانه انجام شده است.
یارانه ۴۸۰ هزار تومانی برای این خانوارها
بر این اساس یک خانوار چهار نفره که در دهک اول تا چهارم قرار دارد ماهانه ۴۸۰ هزار تومان یارانه جدید دریافت میکند. این مبلغ برای خانوارهای چهار نفره دهک پنجم، ششم و هفتم ۳۶۰ هزار تومان است.
اما آیا پرداخت یارانه جدید به معنای حذف یارانه نقدی یا معیشتی است؟
دولت هنوز رسما در این باره خبری اعلام نکرده است. اما این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفته یارانه جدیدی که قرار است به حساب خانوارهای دهک اول تا هفتم واریز شود، مازاد بر یارانه قبلی است.
مجموع یارانههای دریافتی سال ۱۴۰۱
بر این اساس میتوان گفت یارانه نقدی خانوارها و یارانه معیشتی به قوت خود باقی است و یارانه ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومانی جدیدی هم قرار است پرداخت شود.
با این حساب یک خانوار چهار نفره در سال آینده چقدر یارانه دریافت میکند؟ مبلغ یارانه نقدی برای همه افراد ثابت است و ماهانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان است. یک خانوار چهار نفره در هر دهکی که باشد، ماهانه ۱۸۲ هزار تومان یارانه نقدی دریافت میکند.
جز این یک خانوار چهار نفره ماهانه ۱۷۲ هزار تومان یاراه معیشتی یا یارانه بنزین دریافت میکنند. حالا قرار است یارانه جدیدی هم به حساب این خانوارها واریز شود. مبلغ یارانه جدید برای یک خانوار چهار نفره ۴۸۰ یا ۳۶۰ هزار تومان است.
با توجه به اینکه این یارانه قرار است به دهکهای پایین درآمدی پرداخت شود، میتوان گفت خانوارهای ۵ تا ۷ دهک اول جامعه هر سه این یارانهها را دریافت میکنند.
پس یک خانوار چهار نفره که در دهک اول تا چهارم قرار دارد، سال آینده در مجموع ۸۳۴ هزار تومان یارانه میگیرد. یک خانوار چهار نفره که در دهک پنجم تا هفتم قرار دارد ۷۱۴ هزار تومان یارانه نقدی میگیرد.
طبق اعلام وزارت اقتصاد با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال بعد برای حمایت در نظر گرفته خواهد شد که در صورت توزیع این اعتبار بین ۸۰ میلیون یارانهبگیر یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی امسال امکان افزایش تا ۱۵۰ هزار تومان را دارد و این مسئله به این معناست که یارانه افراد تا بیش از 300 درصد افزایش پیدا میکند.
از سخنان اخیر رئیس جمهور در گفتگوی سوم تلویزیونی او به نظر میرسید حذف ارز دلار ۴۲۰۰ تومانی جدی باشد. حال نیز از وزارت اقتصاد خبر میرسد که این سیاست در بودجه سال ۱۴۰۱ ادامه نخواهد داشت و به گفته وزیر اقتصاد تنها دلار ۴۲۰۰ تومانی برای دارو باقی خواهد ماند.
روز سهشنبه به شکل رسمی سخن از حذف ارز چهارهزارو ۲۰۰ تومانی در بودجه سال ۱۴۰۱ شد و هادی قوامی، معاون پارلمانی وزیر اقتصاد گفت: «در لایحه بودجه ۱۴۰۱ دولت، ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی وجود ندارد و تخصیصی برای اعطای این ارز در نظر گرفته نشده است».
آن طور که امروز روزنامه شرق روایت کرده، قوامی همچنین گفت: «با وجود حذف اعطای این نوع تخصیص در بودجهبندی سال آینده از راهکار جایگزین، مبلغ ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برای حمایت و پشتیبانی از اقشار آسیبپذیر در نظر گرفته شده است که میتواند جایگزین مناسبی برای حمایت از این اقشار باشد.»
محاسبات تجارتنیوز نشان میدهد اگر با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال بعد برای حمایت در نظر گرفته شود و این منابع بین ۸۰ میلیون یارانهبگیر فعلی توزیع شود یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی امسال امکان افزایش تا ۱۵۰ هزار تومان را خواهد داشت. در واقع با ۱۰۰ هزار میلیارد تومان میتواند ۱۰۵ هزار تومان ماهانه به هر ایرانی یارانه داد و این جدای از یارانه ۴۵ هزار تومانی فعلی است.
اما آیا مجلس مجوز چنین کاری را به دولت خواهد داد؟ احتمالا در هفته آینده که لایحه بودجه به مجلس ارائه شود تصمیمگیری در این مورد آغاز خواهد شد.
رئیسی وعده داده بود که از آذر ماه یارانه جدید پرداخت شود. ماه گذشته هم او برخی از چهرههای اقتصادی را به پاستور دعوت کرد تا از آنها برای مسائل اقتصاد نظرخواهی کند.
آنگونه که احمد توکلی گفته بود محور جلسه اقتصادی با رئیس جمهور تصمیمگیری درباره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بود و پاسخ به این سوال که چگونه باید حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را جبران کرد؟ توکلی گفته بود یکی از پیشنهادات این جلسه، پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی بود.کمی بعد گفته شد دولت فعلا برنامهای برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ندارد و همچنان به پرداخت آن ادامه میدهد. این خبر خود به خود به معنای این بود که یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی منتفی است و فعلا پرداخت نمیشود.
اما رئیسی دیشب در سخنان خود دوباره به مساله حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرد و گفت: دولتش در نظر دارد که دست دلالها را از ارز ترجیحی حذف کند و کاری کند که این ارز مستقیم وارد جیب مردم شود.
او گفت: در دولت تهمهیداتی برای این قضیه اندیشیده شده که بتوانیم دست دلال ها را قطع کنیم و این امکان مستقیم در جیب مردم قرار بگیرد. در دولت بنا داریم در نظام توزیع و هم در تخصیص اعتبارات جریان دلالی و سوداگری را قطع کنیم و به طرف این برویم که مردم بهرهمند شوند.به نظر میرسد که این گفتههای رئیسی به معنای این است که دولت میخواهد ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاها را حذف کند و اعتبار آن را به شکل دیگری در اختیار مردم قرار دهد.
اما یارانه جدید، در سال جاری پرداخت میشود؟ به نطر میرسد اگر برنامه دولت حذف یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی و پرداخت یارانه نقدی باشد، پرداخت این یارانه به سال بعد موکول شود.
چون قرار است اعتبار این یارانه از محل ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین شود. یعنی دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاها را حذف کند و اعتبار آن را به صورت نقدی به مردم بدهد. به گفته رئیسی در ابتدای سال جاری پیشبینی شده که ۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی پرداخت شود. اما رئیسی گفته کل این اعتبار خرج شده و چیزی از آن به دولت جدید نرسیده. پس این به آن معناست که اعتباری برای پرداخت یارانه جایگزین وجود ندارد.اما احتمال دارد که در بودجه سال ۱۴۰۱ این اعتبار به جای پرداخت به دلالان و واسطهگران به مردم داده شود.
معاون پارلمانی وزیر اقتصاد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از بودجه ۱۴۰۱ خبر داده و ادامه داد: در بودجه بندی سال آینده برای حمایت از اقشار آسیب پذیر یکصد هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
درباره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در بودجه ۱۴۰۱ اظهار کرد: در لایحه بودجه ۱۴۰۱ دولت، ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی وجود ندارد و تخصیصی برای اعطاء این ارز در نظر گرفته نشده است.
وی در ادامه گفت: با وجود حذف اعطاء این نوع تخصیص در بودجهبندی سال آینده از راهکار جایگزین، مبلغ یک صد هزار میلیارد تومان برای حمایت و پشتیبانی از اقشار آسیبپذیر در نظر گرفته شده است که میتواند جایگزین مناسبی، برای حمایت از این اقشار باشد.