شیر برقی

شیر برقی

از شیرالاتی که مصرف عمده و کاربردی در صنعت را ایفا می کند ، تجهیز شیر برقی می باشد . شیر برقی با نام لاتین سلنوئید ولو solenoid valve در مهندسی شناخته می شود . این شیر مکانیزم الکترومکانیکی دارد و با یک بوبین برقی و نیرویی مغناطیسی ایجاد شده باعث قطع و وصل پایه ی شیر و مسیر جریان می شود . بدین ترتیب که با وصل جریان بوبین شیر و ایجاد نیروی الکترومغناطیسی یا همان مگنتیک ، موجب اعمال نیرو به استم و نهایتا بسته و یا باز شدن پلاک بر روی سیت می شود . جهت بررسی . مشاهده کامل این مقاله در دیجی بخار بر روی لینک مقاله ی شیر برقی کلیک کنید .

شیرهای برقی یا همان سلنوئید ولو انواع مختلفی را دارند که از جهت تعداد مسیر ورودی و خروجی به تیپ های ذیل تقسیم بندی می گردند :

شیر برقی دو راهه :  شیرهای دو راهه 180 درجه که دارای یک ورودی و یک خروجی می باشد که بسته به فعل عملکردی سلنوئید ولو ، نرمال باز و یا نرمال بسته می باشد .

شیر برقی سه راهه : در سلنوئید ولو های سه راهه که دارای یک ورودی و دو خروجی می باشد . سیال ورودی به یکی از دو مسیر خروجی بسته به نوع نیاز اپراتور هدایت می شود .

از مزیای شیرهای برقی باید به ویژگی هایی همچون سرعت عملکرد ، ضریب اطمینان بالا ، آببندی مناسب ، عمر طولانی و مصرف پایین انرژی اشاره نمود .

سلنوئید ولو

همانطور که اشاره شد سلنوئید ولو نام لاتین شیر برقی می باشد و استفاده از نام شیر برقی یا سلنوئید ولو در این مقاله به جهت درک بهتر این موضوع می باشد . معمولا مهندسین ابزاردقیق از نام سلنوئید ولو و کسبه ی بازاری از نام شیر برقی برای این نوع ولو ها اسنفاده می نمایند .

اجزای اصلی سلنوئید ولو :

سلنوئید ولو یا همان شیر برقی از دو بخش اصلی بوبین و پایه ی شیر تشکیل شده است . قسمت بوبین که دارای هسته ، سیم پیچ می باشد که با وصل جریان الکتریسته ، میدان مغناطیسی ایجاد می نماید و نیز قسمت پایه که متشکل از بدنه اصلی ، سیت و پلاک می باشد .

البته بوبین شیر برقی " سلنوئید ولو " بسته به عملکرد مورد نیاز داری انواع مختلفی می باشد . از جهت ولتاژ به مدل AC و DC و نیز از نوع عملکرد به نرمال باز یا نرمال بسته تعریف می شوند . پایه اصلی شیر سلنوئید ولو نیز متناسب با نیاز در سایز و متریال های مختلفی طراحی می شوند و بسته به نوع سیال ، فشار ، دما و ... طراحی متفاوت می باشد . همچنین نوع آببندی پایه ی سلنوئید ولو بسته به نوع سیال می تواند فلزی ، تفلونی ، PTFE و ... باشد.

شیر موتوری

شیرآلات صنعتی در انواع مختلف متناسب با نیاز طراحی می گردند ، شیر موتوری Motorized valve یکی از انواع شیرآلات می باشد که در صنعت بسیار مورد استفاده قرار می گیرد . این شیرها در ابعاد و اندازه های مختلف با توان متنوع نسبت به نیاز ، طراحی و عرضه می گردد . تعاریف زیادی جهت شیر موتوری وجود دارد که ما مهندسین کنترل تک ضمن فروش انواع شیر موتوری ، در این بخش با انتقال اطلاعات و دانش خود سعی به معرفی این ولو با بیانی ساده نموده ایم .

درواقع شیر موتوری نوعی شیر برقی می باشد ، اما نه از نوع تکضرب ، بلکه از نوع تدریجی ، چرا که باز و بسته شدن شیر متناسب با مشخصه ی موتور نصب شده و سایز پایه مستلزم صرف چندین ثانیه می باشد . که البته مدت زمان متناسب با نوع و مدل موتور متفاوت می باشد .

شیر موتوری از دو بخش اصلی پایه و اکچوئیتور تشکیل شده است . پایه که عموما از نوع بال ولو یا همان شیر توپی می باشد که در متریال های مختلف و سایز و استاندارهای متنوع در تیپ دو راهه و سه راهه می باشد . اما مهمترین مشخصه ی این نوع شیر ، اکچوئیتور آن می باشد که با نام های موتور ، اکچوئیتور برقی ، الکتریکال اکچوئیتور شناخته می شود . اما به جهت نوع عملکرد اکچوئیتور به صورت روتاری " چرخشی " ما همان نام اکچوئیتور موتوری را می پسندیم. مشاهده کامل این مقاله در دیجی بخار بر روی لینک محصول شیر موتوری کلیک کنید .

بله ، درست متوجه شدید ، اکچوئیتور این شیر از نوع الکتریکی می باشد و توسط جریان برق عمل می نماید . به همین جهت این شیرها به شیر موتوری معروف می باشند . جریان مورد نیاز جهت محرک موتور می تواند AC و یا DC باشد . همچنین همانطور که اشاره شد مدت زمان عملکرد صفر تا صد موتور جهت باز و بسته کردن شیر بسته به مدل موتور چندین ثانیه به طور می انجامد و به صورت تدریجی عمل می نماید.

عملکرد شیر موتوری

شیر موتوری اغلب در صنایع برودتی و حرارتی ، سیستم های تهویه مطبوع و ... مورد استفاده قرار می گیرد ، هرچند این مصرف عموم این تجهیز است و در دهها موارد و صنعت دیگر نیز کاربرد دارد . با اتصال جریان برق به موتور شیر ، فعل ولو تغییر می کند ، یعنی در صورتیکه نرمال باز باشد بسته می شود و بلعکس اگر نرمال بسته باشد باز می گردد . اما نوع موتورها در چندین تیپ بنا به مصرف ، ارائه می گردد. از شیر موتوری متناسب با مشخصه ی فنی می توان جهت سیالات مایع و گازی همچون بخار ، هوا ، آب ، سوخت ها و .... استفاده نمود . نوع عملکرد موتور معمولا به سه نحوه ذیل می باشد :

1 - در برخی از شیر موتوری ها با اتصال جریان شیر تغییر حالت می دهد و با اتصال مجدد جریان به حالت قبل بر می گردد.

2 – در نوع شیر موتوری فنر برگشت ، با اتصال جریان شیر تغیر حالت داده و با قطع جریان اتوماتیک به حالت اولیه تغیر حالت می دهد.

3 – در نوع سوم با اتصال جریان شیر موتوری تغییر حالت داده و جهت تغییر وضعیت به حالت قبل باید مثب و منفی جریان جابجا شود . 

شیر پروانه ای

شیر پروانه ای Butterfly Valve از انواع شیرآلات صنعتی می باشد که عملکرد روتاری یا همان چرخشی دارد . از جهت عملکردی شباهت با بال ولو ها دارند ، با این تفاوت که سیت بال ولو حالت توپی و سیت شیر پروانه ای دیسک می باشد . ویژگی بارز شیر های باتر فلای ولو به حداقل رسیدن افت فشار می باشد .

شیرهای پروانه ای عملکردی ON/OFF جهت باز یا بسته بودن مسیر جریان دارند و اصلا مناسب کنترل تدرجی یا درصدی سیال همچون کنترل ولو نیستند . این شیرها حجم کمتری نسبت به سایر شیرالات صنعتی دارند و نسبتا وزن کمتری را نیز دار هستند . همچنین عملکرد سریع شیر با چرخاندن 90 درجه اهرم که کامل مسیر را باز و بسته می نماید ، از دیگر ویژگی های شیر پروانه ای است.

باترفلای ولول یا همان شیر پروانه ای از چهار بخش اصلی تشکیل شده است که مشخصات هریک ، تعیین کننده در انتخاب شیر مورد نظر می باشد :

·        بدنه ای اصلی

·       لاینر

·        دیسک

·        اکچوئیتور

·       ساقه " استم "

عملکرد شیر پروانه ای

در این شیر اکچوئیتور که میتواند به صورت اهرمی ، پنوماتیک و یا الکتریکال باشد به استم یا همان ساقه متصل می باشد ، انتهای تحتهانی استم به دیسکی متصل می باشد که بر روی محوری در داخل بدنه اصلی به صورت چرخشی حرکت نموده و مسیر را باز یا بسته می نماید .

باترفلای ولو

شیر پروانه ای نام فارسی باترفلای ولو Butterfly Valve می باشد و هر دو واژه از نظر مفهومی یکسان می باشد . استفاده ما از هر دو واژه در مقاله ی شیر پروانه ای به جهت جا افتاده این واژه ها در ذهن خواننده است . معمولا در بازار از نام شیر پروانه و در دیتاهای مهندسی از باترفلای ولو استفاده می شود . مشاهده کامل این مقاله در دیجی بخار بر روی لینک محصول شیر پروانه ای کلیک کنید .

اکچوئیتور باترفلای ولو

اکچوئیتور باترفلای ولو یا همان شیر پروانه ای به چندین مدل تقسیم بندی می شوند . اکچوئیتور دستی که در انواع اهرمی ، کلاجی و گیر بکسی می باشد . نوع اهرمی و کلاجی جهت سایزهای کوچکتر و نوع گیربکسی در سازهای بزرگتر که نیروی بیشتر جهت باز و بست کردن شیر لازم است ، استفاده می شود . اکچوئیتور الکتریکی یا موتوری نیز که با جریان الکتریسته مسیر را باز و بسته می نماید یکی دیگر از اکچوئیتورهای قابل نصب بر روی شیر باترفلای ولو است . همچنین اکچوئیتور پنوماتیک نیز که با فشار باد اهرم را می چرخاند از دیگر اکچوئیتورهای قابل نصب است .

نمونه شیرهای پروانه ای با اکچوئیتورهای متنوع جهت خرید :