قیمت‌گذاری دستوری از دیرباز تاکنون برای دولت‌ها یک راهکار به جهت کنترل بازار تورم است. در واقع طی این روش و راهکار به فروشنده‌ها، تاجران و واردکنندگان قیمت و رقم معینی ابلاغ می‌شود که بر اساس آن باید کالای خود را قیمت‌گذاری کنند. در این وضعیت یکی از روش‌ها و راهکارهایی که بسیار در ایران نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد نرخ‌گذاری دستوری می‌باشد. برخلاف قیمت‌های رقابتی که فروشنده‌ها به جهت رونق تجارت و کسب خود از آن استفاده می‌کنند.
در قیمت‌گذاری دستوری صرفاً بخش زیادی از سود به جیب کسانی می‌رود که برای دو طرف خریدار و فروشنده نفعی ندارند. از طرفی اصل مهارکردن قیمت و نرخ خرید و فروش مسئله مهمی است. اما نه به این صورت که قیمت‌گذاری شامل افزایش قیمت‌هایی شود که بازار از کنترل خارج شده و در مقابل آن تقاضای مشتریان به دلیل کاهش قدرت خرید کم تر شود.
در این وضعیت بازار فلزات و آهن‌آلات، بسیاری از مشتریان به دلیل شرایط و قیمت قادر به خرید مواد اولیه به جهت ارتقاء سطح تولید در بخش‌هایی مانند ساختمان و صنعت نیستند.
برای مطالعه مطالب بیشتر در زمینه آهن می توانید به بلاگ پیوان مراجعه کنید.
معایب قیمت‌گذاری دستوری در بازار آهن‌آلات
توجه کنید که وقتی قیمت‌گذاری روی یک محصول کنترل می‌شود. در برابر آن فروشنده می‌تواند از ترفندها و راهکارهای زیادی استفاده کند که در نهایت قیمت تمام شده کالا کاهش‌یافته و نرخ فروش خود را همچنان حفظ کند. بالاخره در بازارهای جهانی هم آهن‌آلات و فولاد، باید توسط کارخانجات و شرکت‌ها مورد استفاده قرار بگیرد. برای بررسی دقیق کافی است که به اطراف خود نگاهی بیندازید. متوجه این موضوع می‌شوید که در نهایت پایه ساخت و متریال همه چیز فلز است. اما شرکت‌های تولیدکننده به طور مثال کیفیت کار را پایین می‌آورند. حجم تولیدات خود را کاهش داده و مجدداً قیمت را غیرقابل کنترل می‌کنند. در مقابل و در کشورهای پیشرفته پیشنهاد می‌شود که نرخ تورم به شکل معمول کنترل شود. قیمت‌گذاری دستوری تنها سبب می‌شود که تولیدکننده دچار محدودیت شده و قادر نباشد که طیف وسیعی از مشتریان را در حیطه فعالیت خود قرار دهد.
کنترل قیمت‌گذاری و روند قیمت دستوری در واقع فرایندی است که تأثیرات کلی و مخربی دارد. این مسئله باعث می‌شود که علاوه بر مشکل فروش در بازار فولاد و آهن‌آلات هزینه‌های اضافه برای کنترل بازار ایجاد گردد.
ضمن این که هدف حمایت از مصرف‌کننده نخواهد بود. صرفاً مصرف کننده درگیر یک بازی می‌شود که در آن تاجران نیز کنترل بازار را از دست می‌دهند. خریداران نیز قطعاً قدرت خریدشان ضعیف‌تر می‌شود. اما علاوه بر بازار فلزات و فولاد بازارهای دیگر نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
اثرات مخرب قیمت‌های دستوری روی بازار
خوب پیش‌تر گفتیم که این تأثیرات صرفاً روی بازار فولاد و آهن‌آلات مشاهده نمی‌شود. حتی ترکش‌های آن بخش‌های دیگر را نیز نابود می‌سازد. صنعت خودروسازی، ساختمان‌سازی، لوازم‌خانگی و... چون باعث می‌شود که قیمت میان کارخانه و چیزی که دلالان عرضه می‌کنند فاصله زیادی داشته و در نتیجه مشتری دچار بی‌اعتمادی می‌شود.
زمانی که قیمت‌گذاری دستوری روی یک کالا و یا طیف وسیعی از خدمات انجام می‌گردد. سودجویان و دلالان به سود خوبی می‌رسند. چرا که آن‌ها به‌راحتی کالا را خریداری می‌کنند و در نهایت آن را در بازار آزاد به فروش می‌رسانند. حتی اگر قادر باشند شروع به واردات کالا می‌کنند. بدیهی خواهد بود که این شیوه قیمت‌گذاری می‌تواند در ابعاد بزرگ‌تر تولید و خارج از بحث فلزات و مواد اولیه قاچاق را گسترش دهد.
در مقابل قیمت‌های دستوری و تأثیرات آن بر بازار آهن کاهش برخی تعرفه‌های صادرات، مالیات و موارد این‌چنینی می‌تواند راهکارهای بهتری برای رونق بازار و همین‌طور کاهش تورم و حتی حمایت از دولت باشد.
اما درصورتی‌که صرفاً قیمت‌های دستوری باعث می‌شود که مشکل یک‌طرفه حل شود و شرکت‌ها و حتی مردم همچنان درگیر قیمت بالا و عدم عرضه شوند. چون حتی برای کارخانجات تولیدی نیز صرفه اقتصادی نخواهد داشت که از قیمت‌های دستوری حمایت کنند.
نیاز است که قیمت‌گذاری در فضای رقابتی انجام شود و توسط کارشناسان اقتصادی بارها توصیه می‌شود روش قیمت‌گذاری دستوری تجربه‌ای کاملاً شکست خورده و دچار مشکل است. در ده سال گذشته ما وارد کننده فولاد بودیم و این خود یک موضوع مهم بود. اما پس از آن تولیدات در سطح داخلی و کارخانه‌های ایرانی افزایش یافت و به جایی رسید که این کارخانه‌های فعال توانستند حتی سهمی در صادرات برای خودشان دست و پا کنند. مشکل از زمانی شکل گرفت که قیمت‌ها بر اساس دستور کار دولت باید به‌صورت رقابتی تعیین می‌شد.
قیمت‌گذاری دستوری و بازار بورس
لازم به ذکر است که صنعت فولاد کشور بخش مهم و اساسی از بازار معاملات سهام و بورس اوراق بهادار را تشکیل می‌دهد. دراین بین دولت از این بازار مادر، مهم و تأثیرگذار برای کنترل تورم استفاده می‌کند. خوب این می‌تواند فشاری باشد بر شرکت‌هایی که قد تولید در عرصه بین‌الملل را دارند. از طرفی شرکت‌های فولاد و آهن‌آلات معمولاً به دنبال عرضه کالاهای خود و امتیازات در بازار بورس هستند.
توسط یکی از کارشناسان بازار سرمایه در این مورد توضیحات جالبی داده شد. در واقع قیمت‌گذاری به این روش باعث می‌گردد که عرضه فولاد در بازار بورس با افت چیزهای زیادی همراه شده و حتی این قیمت‌های از پیش تعیین شده موجب بی‌اعتمادی مردم می‌شود. چون کاملاً قابل‌کنترل است.
وقتی مردم عادی و اشخاص حقیقی نسبت به خرید سهام این شرکت‌ها و یا محصولات آن‌ها اقدام می‌کنند. مدام دچار این ترس هستند که قیمت‌ها مجدداً توسط دولت دست‌کاری شود و یا این که ترکش قیمت‌های دستوری و تأثیرات آن بر بازار فولاد و آهن گریبان حاشیه سود آن‌ها را بگیرد.
میزان تولید فلزات کشور دو برابر میزان مصرف است. در نتیجه انتظار می‌رود که بخش صادرات بتواند به سود دهی خوبی برسد. به شرکتی که حمایت‌های لازم از آن انجام شود. بر اساس پیش‌بینی‌ها انتظار می‌رود که میزان تولید به 34 میلیون تن برسد. این در شرایطی است که امسال کشور بخصوص در فصل تابستان با قطعی‌های برق زیاد و مکرری نیز درگیر بود.
زمانی می توان از مصرف کننده و تولیدکننده حمایت کرد که در محدودیت عرضه و تقاضا قرار نگیرند و به‌خوبی جلوی دلال گرفته شود.
افزایش قیمت آهن تا سال 1401
ضمن این که پیش‌بینی بازار فولاد این نوید را به ما می‌دهد که امکان تولید محصولات بیشتری توسط کارخانجات به دلیل فراهم بودن مواد اولیه وجود داشته باشد. چنانچه تمام گروه‌های فولادی و افراد حقوقی که زنجیره فولاد فعال هستند مطابق قیمت بازارهای جهانی روی کالای تولیدی خود ارزش‌گذاری کنند. این روند بهتر پیش خواهد رفت.
باتوجه‌به افزایش تقاضای محصولات فولادی در بازار و در مقابل کاهش عرضه آن می‌توان این انتظار را داشت که قیمت محصولات فولادی تا پایان سال 1400 بالاتر برود.
براین‌اساس دولت باید عرضه مواد اولیه را بالاتر ببرد که ما بر اساس این اوضاع بازار انتظار کاهش قیمت داشته باشیم. هم اکنون بیشترین کنترل و نظارت توسط هیئت دولت روی قیمت محصولات فولادی و بخصوص میلگرد و تیرآهن به‌عنوان اصلی‌ترین مواد مورد استفاده در صنعت و ساختمان‌سازی می‌باشد.
توجه کنید که مسئله افزایش قیمت آهن روی بازار ساختمان و خرید و فروش ملک نیز تاثیرگذار خواهد بود. اگر روند قیمت‌های دستوری همین‌طور ادامه یابد باید انتظار داشته باشیم که پیمانکاران ساختمانی و معامله‌کنندگان بازار ملک نیز در پی این موضوع قیمت را افزایش دهند.
برای مشاهده محصولات فولادی می توانید به سایت پیوان مراجعه کنید.
ارسال نظر